Stereotypy kontra rzeczywistość
Słowo „wieś” większości z nas przywodzi na myśl obraz sielskiej, bajkowej krainy – pięknej i wolnej od trosk. Zdecydowanie rzadziej wieś kojarzy się Polakom z ciężką pracą na roli, gorszą infrastrukturą i trudami codziennego życia.
Największej części Polaków wieś kojarzy się z piękną przyrodą oraz wolniejszym i zdrowszym trybem życia. Sporo osób postrzega jednak wieś przez pryzmat trudów życia i ciężkiej pracy. Sporo z nas deklaruje jednak, że gdyby mogło wybrać sobie miejsce do życia, woleliby mieszkać na wsi niż w mieście.
Jaka jest wieś? Czy jej mieszkańcy to grupa jednolita, czy zróżnicowana? Jaka jest relacja pomiędzy faktami, tym jak rzeczywiście jest, a naszymi wyobrażeniami – stereotypami na temat życia na wsi i jej mieszkańców? Z czym kojarzą się obszary wiejskie i żyjąca tam ludność, czy
Polacy wstydzą się mieszkania na wsi?
Myśląc o wsi niemal połowa z nas wyobraża sobie niczym nieskażoną przyrodę – naturalny krajobraz, szum drzew i śpiew ptaków. Dużej części osób obszary wiejskie kojarzą się z ciszą i spokojem – wakacyjnym odpoczynkiem od obowiązków, ale też ogólnie wolniejszym tempem życia, harmonią i poczuciem stabilizacji. Wielu słowo „wieś” przywodzi na myśl rozległe tereny – komfortową przestrzeń życiową, wolność i prywatność. Dla niektórych obszary wiejskie to przede wszystkim świeża i zdrowa żywność lub, do pewnego stopnia z tym związane, mniej kosztowne życie. Sporo z nas wskazuje również wieś, jako miejsce gdzie większa jest zażyłość relacji rodzinnych i sąsiedzkich.
Chociaż Polacy postrzegają wieś przede wszystkim przez pryzmat pozytywnej aury, jaką roztacza, część z nich nie traci z oczu specyficznych problemów, z którymi boryka się jej ludność. Zwracają uwagę na ciężące na mieszkańcach wsi obowiązki i nienormowaną pracę oraz na utrudnienia wynikające z życia z dala od większych skupisk ludności. Ograniczony dostęp do różnorakich instytucji, kłopotliwą, niedogodną komunikację z miastem, nikłe perspektywy zatrudnienia oraz ogólnie mniejsze niż w mieście możliwości. Niektórzy opisując wieś, sięgają pamięcią do własnego dzieciństwa, wspominają dom rodzinny i chwile spędzone z najbliższymi. Tereny wiejskie kojarzą się po prostu z innym niż w mieście charakterem pracy – z rolnictwem. W świadomości nielicznych, wsie funkcjonują jako enklawy biedy, stanowiąc synonim ubóstwa i patologii społecznej. Postrzeganie wsi przez pryzmat trudów życia i ciężkiej pracy jest częstsze wśród mieszkańców większych ośrodków miejskich, osób lepiej wykształconych i sytuowanych.
Dość pozytywne skojarzenia budzą ludzie żyjący na wsi. W opinii przeważającej części Polaków typowy mieszkaniec wsi jest pracowity, życzliwy innym, sprytny i zaradny, pogodny oraz zadbany. Mniej osób sądzi, że osoby te są zazwyczaj dobrze wykształcone, innowacyjne i oczytane. Ogromna większość z mieszkańców miast uważa osoby mieszkające na wsiach za ludzi religijnych, kładących spory nacisk na tradycję. Zaradność to kolejna cecha z którą kojarzą się mieszkańcy wsi. W ciągu dwudziestu lat wyraźnie zmniejszył się też odsetek osób, którym kojarzą się oni z zaniedbaniem. Wyjaśniając różnice pomiędzy mieszkańcami wsi i miast wielu Polaków koncentruje się na poglądach, podejściu do ludzi oraz zachowaniu. Często wskazują na większy konserwatyzm mieszkańców wsi, ich przywiązanie do tradycyjnych wartości – takich jak religia, rodzina, ziemia. Dostrzegający różnice w sile i charakterze więzi międzyludzkich niemal zawsze oceniają relacje ludności wiejskiej jako głębsze, a samo życie na wsi – jako bardziej transparentne.
Niektórzy wskazuje na różnice między ludźmi z miast i ze wsi wskazuje na ich niejednakowe wyedukowanie – lepsze wykształcenie, większe oczytanie, szerszą wiedzę, a nawet większą inteligencję mieszkańców miast.
Redakcja mojaWieś ..
